Ethem Feyzi. Millet. 1917.
Şimalli ve Sibiryalı qardaşlarımız milliy, medeniy muhtariyet esası qurmaq içün milliy qurultaylarınıñ 17’nci noyabrde çağırılmasını taht-i qarara almışlar, işe kirişmişler. Aynı zamanda milliy duyğularnıñ canlandığı, yukseldigi böyle milliy ve tarihiy bir künden istifade etmeniñ yolunı düşünmüşler, milliy hazineye para toplamağa teşebbüs etmişler…
Dün idarehaneye kelen şimalli qardaşlarımız matbuatından “Yeñi quvvet” ile “Turmuş”ta köze çarpacaq kibi, ayrı yazılar ile yazılmış ilânı dünki nüshamızda derc etmiştik.
Mezkür ilândan añlaşıldığına köre, Şimalli ve Sibiryalı qardaşlarımız milliy, medeniy muhtariyet esası qurmaq içün milliy qurultaylarınıñ 17’nci noyabrde çağırılmasını taht-i qarara almışlar, işe kirişmişler. Aynı zamanda milliy duyğularnıñ canlandığı, yukseldigi böyle milliy ve tarihiy bir künden istifade etmeniñ yolunı düşünmüşler, milliy hazineye para toplamağa teşebbüs etmişler… Bu teşebbüs pek maqul ve pek musib bir teşebbüstir. Millet sermaye-i maneviyye, efkâr-i münevvereye muhtac olduğı kibi sermaye-i maddiye, nuqut-i mevcüdeye muhtacdır. Bunuñ her ekisi de olmayınca milliy işler köçemez. Bunuñ içün Qırım, Qırımtatar da muqadderatını öz eline aldığı tarihiy bir künde iane edekeldigi millet sanduğını unutmayacaqlarına ve belki evvelkinden daha ziyade himmet edeceklerine qavviyen umutvarız.
Bugün açılan Qırım Milliy Qurultayı Tatarın ve Tatarın mülküniñ siyasiy, milliy işleriniñ yeñiden doğmasına hızmet edecek esasları vaz’ edecekdir ki, bu Qırımtatarnıñ tarihiy bir künü, milliy bir bayramı sayılacaqtır.
Şeherliler, köylüler bu bayramı şübhesiz, şadlıq ile icra ederek, biri-birilerini tebrike şitap edeceklerdir.
Nice yıllardan beri esaret zıncırları ile bağlanan millet, bugün o zıncırları qırdı, halâs oldu . Ğasp olunan huquq ve muqaddesatını da öz necip eline almaya qarar verdi, işe başladı.
Bugün qurulacaq Milliy Qurultay, milletin eñ aziz bir meclis ve bu meclise intihap olunan, kelen mebüslar da milletin eñ muhterem kişileridir.
O, aziz meclis, bütün ananat-i tarihiyemizin timsal-i mücessemi olan Bağçasarayda, Han Sarayında açılacaq müzakereler, işler – şeher upravası zalında olacaqtır.
Bağçasaray bu suretle evvelki tarihiy rolüni yine alacaq, milletin siyasiy, milliy işleri içün merkez-i ittihaz edilecektir.
Bu pek musip bir fikridir. Çünki bir taraftan şehrin ehemmiyet-i tarihiyesi, diger taraftan ise Qırımtatarına merkez olmaq münasebetiyle şehrin kendisi de Tatar halqından ibaret bulunması – bu fikrin isabetine delil-i qaviy olabileyur.
Qurultay nutuq iftitahı ile açılacaq, şekl-i idare ve sair siyasiy, milliy meseleler içün hazırlanan leyhalar oqunacaq, müzakereler edilecektir.
Qurultayda müzakere edilen meseleler, verilen qararlar “Millet”te derc edilerek millete arz olunacaqtır.
Qurultayda baqılacaq meseleler, milletin hayatiy meseleleri olduğından millet buña ne qadar ehemmiyet verse – yeri vardır.
Kendilerini intihap eden, gönderen miletin arzusı, talabı da budur.
Soñ sözümiz, şanlı, şerefli bir maziye malik olan Türk-Tatar qavm-i necipniñ taraf-taraf vücuda ketirdikleri milliy qurultaylarından saadetler doğacağına iman ederek, oñlara candan selâm ve selâmetle tebrik ve tehniyeti irsal eder, işlerinde muvaffaqiyetler körmelerini temenni eyleriz
Zaten, millet, milliy-siyasiy meselelerine büyük bir ehemmiyet verdigini inqılâptan beri kösterdigi qatiy hareketleriyle, milliy içtimaileriyle isbat etmiştir. Bunda yine azim ve sebat kösterecek, hedef-i amale varıp irişecektir.
Şurasını zikr etmeden keçemeyecegiz ki, milletin muqadderatını eline alaraq, oña saadet bahış edecek esbap-i tehiye etmeyi deruhde eden muhterem mebuslarımız saadet-i milliye oğrunda atacaqları qatiy adımları tereddütsiz atmalıdırlar. Kendilerini intihap eden, gönderen miletin arzusı, talabı da budur.
Soñ sözümiz, şanlı, şerefli bir maziye malik olan Türk-Tatar qavm-i necipniñ taraf-taraf vücuda ketirdikleri milliy qurultaylarından saadetler doğacağına iman ederek, oñlara candan selâm ve selâmetle tebrik ve tehniyeti irsal eder, işlerinde muvaffaqiyetler körmelerini temenni eyleriz.
